Normen & Paarden |
|
Eindredactie: Noortje de Kok  Ooit, lang geleden, was ik een echt paardenmeisje. Paardenposters hingen aan de muur, mijn lijfblad was “De Penny” en ik dreunde zo alle paardenrassen van A tot Z op. Ik had twee verzorgpony’s en liep een krantenwijkje om 5 uur ‘s ochtends vóór schooltijd, om te sparen voor een eigen paard. Ik kende alle paarden èn de bijbehorende mensen binnen de straal van mijn fietsbereik. Oh, en mijn hamsters heette Black Beauty, Big Red, Pinto en Old Billy. Zo’n meisje dus. Leuk om te hebben als paardenvriendin, maar hopeloos (lees: irritant) voor ieder ander. Uiteraard bracht ik mijn hele jeugd door in en rond de manege en zat ik meer op de rug van mijn verzorgpony dan achter mijn bureau boven de schoolboeken. Spijbelen was synoniem voor een lekkere bosrit, in tegenstelling tot mijn klasgenoten voor wie spijbelen betekende dat zij rondzwierven in de stad of een vette kater uitsliepen van een avondje naar de disco. Op een dag overkwam mij iets dat een beetje buiten mijn comfort-paarden-zone viel. Ik liep namelijk door de manegegang op zoek naar een bezem omdat mijn extra ijver soms opviel en omgezet werden in een gratis paardrijles. Ineens hoorde ik een beetje gekletter van een waterstraal die iets bescheidener klonk dan de giga-turbo-straal die een paard of pony produceert, op het moment dat zij gemiddeld tussen de 20 à 30 liter urine loost. Ik keek rechts van mij de stal in, waar ik net voorbij liep, en zag daar de manege-eigenaar staan. Met zijn broek op zijn schoenen en zijn tampeloerus gericht op het been van de lieve merrie Ulrieke. Hij schrok van mij en kneep z’n handeltje zo snel mogelijk af, trok zijn broek vliegensvlug omhoog en probeerde te doen alsof hij het been van de merrie inspecteerde. Nu is het zo dat niet alleen deze merrie een ontzettende lieverd was, maar de manege-eigenaar was een vriendelijke man met een uiterlijk waar George Clooney nog jaloers op zou zijn. “Oeps”, stotterde ik en wist mij geen houding te geven. De manege-eigenaar kwam de stal uit, veegde zijn hand langs zijn broek af en stond nu tegenover mij. Hij verontschuldigde zich welgemeend en legde vervolgens uit dat de merrie last van mok had. Menselijke urine, net als zeewater, hielp daar goed tegen. “Vandaar...”, zei hij. “Ohh… okay”, zei ik en ging verder met het zoeken naar de bezem. ‘s Avonds aan tafel tijdens het avondeten vertelde ik aan mijn ouders, broers en zus over de genezende werking van menselijke urine ten aanzien van hardnekkige mok op paardenbenen. Niet dat ook maar iemand geïnteresseerd was in mijn verhaal, maar ik wilde het toch even in de groep gooien. Pas toen ik begon over de leuter van de manege-eigenaar, werd het even stil. “Hoe groot?”, vroegen mijn boers. “Dié mooie man?”, vroeg mijn grote zus. Mijn ouders keken elkaar even vragend aan, tot mijn moeder vroeg of ik geschrokken was. “Echt niet. Ik heb een extra paardrijles gekregen omdat ik het gangpad heb schoongemaakt, gaaf hè?” zei ik en graaide snel een glazen schaaltje met vanillevla voor de neus van mijn broer weg, die even niet oplette. En dat was het. Mijn “me too”. Toen. Soms denk ik wel eens aan dat moment. Een manege-eigenaar die zijn gereedschap aan een 14-jarig Pennymeisje laat zien in een stille manege-gang. Hoe fout kan iets klinken als je het uit zijn context trekt... Ik wil geen afbreuk doen aan alle “serieuze” me-too-verhalen waar wel degelijk sprake is van ongewenst gedrag. Maar dit was dus duidelijk hier niet het geval. En Ulrieke? Die is inmiddels allang niet meer. Maar huis-tuin-en keukenmiddeltjes zoals het insmeren met tandpasta, knoflook, zwavel, of colloïdaal zilver kunnen ook helpen tegen mok. Dat moet die manege-eigenaar toch hebben geweten, realiseer ik mij ineens...  
Dat slechte tijden ook mooie dingen op kunnen leveren, blijkt wel uit het verhaal uit Amerika van de ‘Book Women’: vrouwen die te paard bibliotheekboeken bezorgden bij mensen in geïsoleerde berggebieden in Kentucky.
The Pack Horse Library, zoals het initiatief officieel genoemd werd, was onderdeel van de Works Progress Administration (WPA) en is opgericht in 1935. De WPA was in het leven geroepen door president Roosevelt om de economische crisis van de jaren dertig mee te bezweren. Deze overheidsinstelling had als doel om mensen aan het werk te krijgen en het land weer op te bouwen. Zo bouwden ze scholen, zorgcentra en buurthuizen en legden ze wegen en parken aan. Het project van de Book Women zorgde niet alleen voor werk, maar zorgde ook dat de on- en laaggeletterdheid werd aangepakt. In de berggebieden was er nauwelijks genoeg geld om van te eten, hoe konden ze dan geld overhouden om (zoals Eleanor Roosevelt zo mooi verwoordde) “to feed their minds”. Opvallend was dat het bijna allemaal vrouwen waren die aan dit project deelnamen. De meeste mannen werden immers al ingezet in de bouw en er moest een nieuwe bron aan arbeidskrachten worden aangeboord. De vrouwen gebruikten voor het werk hun eigen paard. De WPA betaalde wel een salaris, maar veder geen onderhoudskosten voor de paarden. Ook de boeken en ander leesmateriaal (zoals kranten en tijdschriften) werden niet bekostigd, maar kwamen uit de plaatselijke bibliotheken of werden door inzamelingsacties bij elkaar gesprokkeld. Kerstkaarten werden als boekenleggers gebruikt, zodat er geen ezelsoren in de boeken kwamen en het leesmateriaal daardoor zo lang mogelijk in omloop kon blijven. Artikelen werden uitgeknipt en in plakboeken geplakt, zodat ze langer goed bleven. Een van de plakboeken is bewaard gebleven en is te zien in de FDR Presidential Library & Museum in Hyde Park, New York. Dat boek bevat recepten, iets wat erg populair was op dat moment. Het waren vaak lange dagen te paard. De boekendames reden zo’n 150 tot 200 kilometer per week op hun paard of muildier. Geen kinderachtige afstanden! Vanuit de rivierbeddingen zochten ze naar wegen omhoog, de bergen in. De plekken waar ze naartoe reden waren onherbergzaam en vergde veel behendigheid en moed van zowel ruiter als paard. Soms moesten ze ook nog stukken te voet afleggen, omdat het voor de paarden niet meer veilig was om verder te gaan. Dit deden ze voor een salaris van slechts 28 dollar per maand. Omdat nog niet iedereen in de afgelegen gebieden kon lezen, lazen de Book Women ook voor aan de mensen die dat wilden. Het ging dus niet alleen om een koeriersfunctie, maar ook om de mensen wijzer te maken en zo hun ontwikkeling te stimuleren. Het was voor veel bewoners uit de afgelegen gebieden hun enige contact met de buitenwereld. Vooral de tijdschriften waren geliefd, met onderwerpen over opvoeden, het huishouden, landbouw en koken. Zo konden ze meedoen met de ontwikkelingen in de samenleving. Op het hoogtepunt van het project, eind 1938, waren er 274 boekbezorgers, verspreid over 29 provincies. In 1943 is de WPA, en daarmee ook het project van The Pack Horse Library, beëindigd. Op dat moment was er weer volop werk, helaas door een niet zo leuke oorzaak: de Tweede Wereldoorlog was in volle gang. Met het project was echter wel een traditie van het verspreiden van leesvoer ontstaan. Ook nu wordt nog steeds het nut van lezen en het laagdrempelig beschikbaar stellen van boeken onderschreven.  Mest en paarden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Voor de een vervelende bijkomstigheid, voor de ander geen enkel probleem. Veel mensen zien mest alleen als een lastig afvalproduct waar je zo snel mogelijk vanaf moet zien te komen.
Voor mij is mest veel meer dan dat, sterker nog: ik ben er door gefascineerd! Misschien vind je me nu een heel vies mens, maar ik vertel graag waar die interesse vandaan komt en wat voor veelzijdige materie mest is. Persoonlijk vind ik het een heerlijke klus: mest opruimen. Niet dat ik het de hele dag wil doen hoor, maar ik loop minimaal twee keer per dag de paddock en/of wei door om de mest te verwijderen. Als de pony’s niet aan het eten zijn, begeleiden ze me er graag bij. En anders zit mijn kat graag op mijn schouder toe te kijken hoe ik de klus weer klaar. Maar waarom vind ik het zo prettig om te doen? Daar zijn meerdere redenen voor. Om te beginnen is het voor mij als niet-ochtendmens een goede manier om rustig wakker te worden: je hoeft er niet heel erg bij na te denken en je lichaam komt in beweging. Na het werk is het juist heerlijk om weer met beide benen op de grond te staan en te sjouwen met een kruiwagen vol mest: back to basic! Er schijnt trouwens ook een ongeschreven paardenwet te zijn dat, ook al ligt er maar één hoopje mest, je daar als paard doorheen moet lopen… Of ben ik de enige met dit unieke paardenras? Als er meerdere paarden bij elkaar lopen kun je vaak aan de vorm van de mestballen, soms in combinatie met de mestplek, zien van welk paard de mest is. Ook als je paard op stal staat, weet je vaak precies in welke hoek het dier graag mest, of ze de mest weer bedekken met stro of juist alles verpulveren en door de hele stal heen lopen. Als kind had ik de rare fantasie dat ik wel mee wilde doen aan het programma Wedden Dat. Ik zou dan aan de stal kunnen aflezen welk paard in welk stal had gestaan door naar de mest te kijken. Natuurlijk heb ik nooit werk gemaakt van deze opmerkelijke fantasie, maar het geeft wel aan dat ik er zelfs toen al opmerkzaam op was. Tijdens het mestruimen kun je veel informatie aflezen over je paard. Als het goed is weet je hoe de mest van je paard(en) er normaal gesproken uitziet. Hierdoor kun je het opmerken wanneer er afwijkingen zijn. De mest kan bijvoorbeeld ineens veel dunner zijn dan je gewend bent of afwijkend van kleur. Dit kan een aanwijzing zijn dat de voeding te ‘rijk’ is voor je paard en je beter minder of een andere soort kan gaan voeren. Ook als je paard te lang in het malse gras heeft gestaan, vertaalt zich dat zeer snel door in dunne mest. Nog een belangrijke oorzaak van dunne mest is stress. Soms kun je de oorzaak echter niet duidelijk terugvoeren en is het raadzaam om je paard door een dierenarts te laten onderzoeken. Er zijn vele redenen voor afwijkende mest, denk bijvoorbeeld ook aan een wormbesmetting, te veel zand in de darmen, virussen, bacteriën, voedselallergie of een stofwisselingsstoornis. Als er ook nog vers bloed te zien is bij de diarree dan kan er onder andere sprake zijn van salmonella, giftige stoffen in de darmen, een zeer ernstige wormbesmetting of een tumor in het laatste deel van de darmen. Behalve aan diarree, kun je aan de mest ook nog aan andere dingen aflezen of je paard gezond is. Een heel duidelijk voorbeeld is de mest waarin de wormen krioelen. Het kan zijn dat dit het resultaat is van een ontwormingsspuit. Zo niet, dan wordt het daar wel tijd voor. Als je geen wormen in de mest ziet, hoeft dat niet te betekenen dat er geen wormen zijn. De beste manier om te ontwormen is door eerst mestonderzoek te laten doen. Je hoeft dan alleen te ontwormen als dat nodig is en je weet dan tenminste ook welk middel je het beste kunt geven. Is de mest geel of wit van kleur? Dan is het tijd om direct de dierenarts te waarschuwen. Dit betekent dat de gal niet of niet voldoende afgegeven wordt aan het maag-darmkanaal. Gal zorgt namelijk voor de bruine kleur aan de mest. Maar meestal als de mest deze bleke kleur heeft, zie je al symptomen van koliek bij je paard. Een blokkade van afgifte van de gal is namelijk erg pijnlijk! Afijn, je hebt de mest beoordeeld. Maar ook aan de plek waar je de mest vindt, kun je soms wat aflezen. Als je paarden normaal gesproken hun mest verspreiden over een aantal plaatsen, maar nu ligt het maar in één hoek van je paddock dan vertelt dat vaak wat. Het kan zijn dat je paarden deze dag veel slomer zijn geweest dan normaal, maar ook een vervelende ervaring op een bepaalde plek in de paddock kan ervoor zorgen dat alleen maar in hun veilige hoek willen staan. En we vinden dan misschien mest vaak een probleem, maar een nog groter probleem is: geen mest. Een van de eerste dingen die je doet als je je paard veel ziet liggen en naar zijn buik ziet kijken, is kijken of er verse mest te vinden is. Dit geeft je een indicatie of er sprake is van een verstopping van de darmen. Hoe blij je soms kunt zijn dat je de staart omhoog ziet gaan en een heerlijke dampende drol uit ziet komen. Leg dat maar eens uit aan een niet-paardenliefhebber… Eén van de merkwaardigste toepassingen van mest hoorde ik enige jaren geleden van iemand die met zijn hengst naar de hengstenkeuring ging. Deze eigenaar had wel een heel aparte manier van het ‘wassen’ van zijn hengst. Hij had van een oud boertje uit de Betuwe gehoord dat je de eigen mest van het paard op water moest zetten en hiermee het paard moest insmeren. Daarna op laten drogen en weer uitborstelen. Het resultaat was verbluffend: ik heb nog nooit zo’n mooi glimmend paard gezien! Zelfs zijn witte benen waren stralend wit.  Misschien kun je je herinneren hoe je als kleine meid of jongen in het circus zat te kijken naar de prachtige paarden die in de piste liepen en hun “kunstjes” deden. Nou, ik heb goed nieuws: het zijn niet perse kunstjes maar meer oefeningen. En niet alleen circuspaarden kunnen deze oefeningen, je kan het ook nog eens jouw eigen pony of paard leren.
lees meer  Het is zaterdagavond, de telefoon gaat. Op zich niet zo raar, maar wel opvallend is dat het telefoontje komt van mijn buitenrijdvriendin die tot de generatie Y behoort en daarmee een telefoon voornamelijk gebruikt voor allerlei sociale media, maar zelden om te bellen. Paniek in de tent!
Ze heeft wat bloed gezien bij de penis van haar Fjordenruin en bij verdere inspectie ziet het er zo raar uit in zijn koker, er zit allemaal rare smurrie. Dit kan niet goed zijn! Als jarenlange bezitter van twee ruinen, moet ik glimlachen, en stel haar gerust. Ik bied haar aan om even te komen kijken, voor de zekerheid. Dit aanbod wordt met beide handen aangegrepen. Voor mij is het controleren van de koker volkomen normaal en vanzelfsprekend. Maar is het gek dat vele eigenaren/verzorgers van ruinen (en hengsten), niet weten dat het controleren van de koker tot de standaardverzorging van een paard behoort? Ik ben dit onderwerp nooit tegengekomen in de enorme collectie paardenboeken die ik gelezen heb. Zo zijn er nog een aantal andere plekken van het paardenlichaam die vaak vergeten worden, maar waar je paard je dankbaar voor is als je er eens een blik op werpt. Het bleek inderdaad mee te vallen met de Fjordenruin. Zijn koker was goed vies, maar na het schoonmaken met wat lauw water was alle ongemak weer verdwenen. De typisch geurende, wasachtige substantie in de koker wordt ook wel smegma genoemd en bestaat hoofdzakelijk uit een verzameling dode huidcellen en huidvet. Normaal gesproken wordt dit afscheidingsproduct door het uitschachten van de penis naar buiten gewerkt en veroorzaakt het geen overlast. Een beetje smegma in de koker is ook helemaal geen probleem, het is zelfs noodzakelijk, net als huidvet. Smegma heeft een beschermende en vermoedelijk ook antibacteriële werking. De problemen ontstaan vaak pas wanneer er een overmatige productie van smegma is waardoor waarschijnlijk niet alleen de smegma maar ook ongewenste stoffen zich in de koker ophopen. Dit kan een goede voedingsbodem vormen voor een infectie. Wanneer een ruin veel smegma produceert, zie je dat vaak doordat tijdens het liggen de vettige substantie vanuit de koker op de binnenkant van het achterbeen plakt. Bij een lichtgekleurd paard zie je dit goed zitten, en doordat het om een vetachtige substantie gaat is het met borstelen ook lastig weg te poetsen. Het zichtbare smegma op de achterbenen is voor mij altijd het signaal om de koker te inspecteren. Zo voorkom je het stadium dat de koker gaat stinken en in een later stadium zelfs kan opzwellen en er ergere problemen, zoals bijvoorbeeld plasproblemen, gaan ontstaan. Je kunt natuurlijk ook een aantal keren per jaar preventief controleren, zonder voorafgaande signalen. Dagelijkse inspectie is echt niet nodig, maar liever een keer vaker kijken, dan te weinig. Er bestaat een groot verschil tussen ruinen, bij de ene ruin zul je regelmatig de koker moeten schoonmaken, terwijl het bij een ander praktisch nooit hoeft te gebeuren. Wat me persoonlijk opvalt, is dat je vieze kokers vaak ziet bij paarden die even niet lekker in hun vel zitten of hebben gezeten, en een van mijn ruinen heeft het vaak tijdens de periode dat hij verhaart. Als het nodig is om de koker schoon te maken, dan kun je dat het beste doen met wat lauw water en een spons of washandje. Gebruik geen zeep, want dan ontvet je de koker te grondig. Doe niet je best om persé ook de penis te willen reinigen. Doordat je de koker hebt schoongemaakt, blijft er ook geen smeer meer achter op de penis bij het uit- en inschachten en zal deze binnen een paar dagen ook een stuk schoner eruitzien. Bij heel veel viezigheid houd je uiteraard je paard extra goed in de gaten na het schoonmaken en controleer je binnen een aantal dagen of de koker redelijk schoon is gebleven of dat er herhaling nodig is. Is de koker dan nog steeds erg vies en blijft er een penetrante geur hangen, dan kun je het beste de dierenarts bellen. Er kan soms meer aan de hand zijn, wat vraagt om een deskundige behandeling. Kijk goed uit hoe je paard reageert, zeker bij de eerste inspectie van de koker. Niet alle paarden zijn gewend om op deze plek aangeraakt te worden en vinden het nog vreemder als je daar met een emmer water aan de slag gaat. Ruinen die veel smegma hebben, zijn je echter vaak al snel dankbaar: het kan enorm jeuken en het schoonmaken lucht enorm op! Kijk dus niet raar op als je paard rare bekken aan het trekken is tijdens het schoonmaken, hij is gewoon blij dat er eindelijk eens gekrabd wordt. Het beste is natuurlijk om jonge paarden direct te leren dat inspectie van de koker een normaal onderdeel is van de verzorging. Het niet willen laten aanraken van de koker heeft niets met de antropomorfe gedachte te maken van preutsheid of seksualiteit, maar alles met het niet snappen of niet kennen van bepaalde handelingen. Niet alleen bij ruinen is er zo’n ‘vergeten plekje’. Bij merries is het goed om regelmatig de uier te inspecteren, vooral bij niet zogende merries. De uier is opgetrokken en er ontstaan vaak plekken waar allerlei vuil en huidvet ophoopt en waar de merrie zelf niet goed bij kan komen. Ook dit kan vreselijk veel jeuk opleveren. Het is een werkje van niks om dit plekje tijdens een poetsbeurt even mee te nemen, maar ook hier geldt weer: in de meeste paardenboeken of in de poets-les die je hebt gekregen wordt hier niets over gezegd. Over het algemeen worden uiers alleen geïnspecteerd rondom de dracht en zogen van een veulen. Ook belangrijk, maar vergeet het daarbuiten dus ook niet om te doen. Nog een niet seksegebonden tip: de binnenkant van de oren van je paard zijn in het kader van opeenhopingen van vet en vuil ook een plek om in de gaten te houden. Je kan veel paarden echt een plezier doen door de binnenkant van het (uitwendige!) oor eens lekker te poetsen met een rosborstel. Kijk ook eens in het oor. Soms kan er iets raars in terechtkomen, bijvoorbeeld een aar van een gras- of strohalm, wat zich niet zo makkelijk weer naar buiten laat werken. Vaak zie je dan dat het paard met zijn hoofd gaat schudden of juist zijn hoofd extreem stil houdt. Ruik eens in het oor, zodat je weet of het nog fris ruikt. Ook een paard kan overmatig veel oorsmeer produceren, een oorontsteking krijgen of oormijt. Denk hierbij wel aan je eigen veiligheid en zorg dat je geen beuk van het hoofd van je paard kunt krijgen! Hoe lief je paard ook is, maar uit reflex kan hij opeens venijnig met zijn hoofd schudden. Geschreven door Noortje de Kok  Spreekwoorden en paarden - het is een prima combinatie. Het Nederlands kent heel wat uitdrukkingen en gezegden waarin paarden een hoofdrol spelen. De bekendste zijn misschien wel dat je een gegeven paard nooit in de bek moet kijken en dat zelfs het beste paard van stal weleens struikelt.
Tik je de woorden ‘paard’ en ‘spreekwoord’ in op internet, dan krijg je al snel een overzicht van alle uitdrukkingen die gaan over paarden. Daar zitten ook uitdrukkingen bij die veel minder bekend zijn of waarvan je misschien nog nooit gehoord had. Paradepaarden en showpaarden Paarden komen in alle soorten en maten. Ook waar het gaat om uitdrukkingen en gezegden. Zo heb je werkpaarden, maar ook luxepaarden. Die laatsten hoeven niet te werken, maar zijn er vooral om mooie sier mee te maken tijdens een show of een parade. Helaas komen ook deze paarden met hun eigen prijskaartje, want witte paarden eisen veel stro. Dat betekent: mooie vrouwen zijn veeleisend. Kortom, je moet er wel wat voor over hebben om je paradepaardje mooi voor het voetlicht te brengen. Pas daarbij natuurlijk wel goed op dat je je niet teveel laat meeslepen door alle pracht en praal, want voor je het weet vinden ze dat je over het paard getild bent. Om dat te voorkomen is er natuurlijk ook weer een bijpassend spreekwoord in omloop. Het besef dat ook een raspaard schijt als een karhengst (rangen en standen maken een mens niet meer waard) houdt je weer met beide benen op de grond. Paarden en ziektes Een combinatie die je in spreekwoorden vaak tegenkomt is ‘paard’ en ‘ziektes’. Zoals bijvoorbeeld: een schurftig paard vreest de roskam (wie iets op zijn geweten heeft is bang voor een onderzoek), of: op de magerste paarden bijten de dazen (arme mensen hebben vaak pech). De meeste ziektes komen snel op, maar het genezingsproces en het herstel duurt vaak langer. Vandaar de uitdrukking ziektes komen te paard, maar gaan te voet. Maar met de juiste behandeling of met de inzet van een krachtig paardenmiddel is er altijd hoop op een goede afloop, want ook snotterende veulens worden de gladste paarden (vervelende kinderen veranderen als ze ouder worden). Paarden en ezels Vroeger werden paarden en ezels voornamelijk gebruikt als last- en trekdier. Daarbij had de ezel een paar voordelen ten opzichte van het paard. Een ezel was kleiner, kon beter tegen extreme weersomstandigheden, was makkelijker te hanteren en vooral makkelijker te voeden. In veel gevallen was de keuze tussen een paard of een ezel dus een kwestie van geld. Maar heb je geen paard, gebruik dan een ezel (gebruik de middelen die jou ter beschikking staan) en besef altijd: een gouden zadel maakt van een ezel nog geen paard (een mens wordt niet beter als hij rijk is). Paarden die geen paarden zijn Tot slot nog enkele spreekwoorden en uitdrukkingen waarin het paard de hoofdrol speelt, maar waar het niet om echte paarden gaat. Het paard van Troje binnenhalen (zonder dat je het weet de vijand binnenlaten) gaat terug op de Griekse mythologie. De Grieken konden Troje innemen omdat ze zich verstopt hadden in een groot houten paard dat door de nietsvermoedende Trojanen binnen de stadsmuren werd gehaald. Wanneer iemand op het Apostelpaard rijdt is dat een andere manier om te zeggen dat hij of zij te voet komt, net zoals de apostelen. Er komt dus geen paard aan te pas. En tot slot, een nachtmerrie is geen nare droom over paarden. Het woord luidde van oorsprong ‘nachtmare’. Waarbij ‘mare’ stond voor een slechte boze geest die je ’s nachts kwam kwellen. Maar de betekenis van dat woord ging verloren en mensen vervingen het door het woord ‘merrie’ dat men wél vaak gebruikte. Met paarden heeft een nachtmerrie dus eigenlijk niks te maken. Man en paard noemen Dus, zit jij graag op je stokpaardje als het gaat om het vertellen van leuke feiten en weetjes omtrent paarden? Of wil je de spreekwoordenkennis van je gesprekspartner tijdens de borrel even testen? Houd je hierboven opgedane kennis dan niet langer voor jezelf, maar noem man en paard want vanaf nu kom je dus altijd goed beslagen ten ijs!  Je leest deze blog, dus ik neem aan dat je een paardenmens bent. Wij zijn een ander ‘soort’, toch? Want er zijn veel misverstanden en vooroordelen richting de paardenwereld. Over geld bijvoorbeeld.
Deze column is voor al jouw buren, kennissen en vrienden die soms écht erg domme vragen stellen… “Hoeveel betaal je daar nu voor?” Je staat aan de rand van een manege-bak of het weiland en hangt over het hek. Duizend hartjes in je ogen want jouw mooie, lieve paard of pony is lekker aan het galopperen door de bak en loopt zó mooi dat je er eigenlijk van baalt dat je nu geen foto’s kunt nemen. Je toont namelijk je paard aan een vriend of kennis die ineens vraagt: “Wat kost dat nou, zo’n beestje?” Ahhhhhhhhh, duizend bommen en granaten! Dát is dus de vraag die wij paardenmensen háten. Dommer, dom, domst Dat soort vragen zijn zo….. onkundig? Onbeleefd? Of gewoon DOM! Het kan trouwens nog dommer: Soms vragen mensen zelfs of een paard vlees eet en zo. Zucht, daar zakt je paardrijbroek écht van af. Maar nu dus weer DE vraag over geld. Wat kost een paard? Wat is een paard waard? Is daar een antwoord op te geven? We gaan het proberen. Intrinsieke waarde De intrinsieke waarde van geld is de waarde van het materiaal waarvan de munt of het bankbiljet gemaakt is. In vroegere eeuwen was de waarde van het metaal in theorie gelijk aan het bedrag dat op het geld stond. Nu is geld is maar een flapje papier, of een digitaal cijfertje. Geld is geen zwaar goudstuk meer. De intrinsieke waarde van een paard is dus het paard als het ware per gewicht, de slachtwaarde dus. Wat biedt de slager er voor? Hoeveel gehakt kan hij er nog van draaien? Zitten er nog een mals biefstukje in? Of is je paard een zak met botten? Jouw paard is dus misschien 500 tot 800 kilo maal de vleesprijs op dit moment. Brrr…. Niet aan denken maar….. Marktwaarde Wat is dan de marktwaarde van uw paard? Het paard als product. De marktwaarde van een product is de prijs waartegen het verhandeld zou worden in een concurrerende markt. Hoe graag wil de koper het paard hebben? Of hoe graag wil de verkoper van het paard af? Hoe uniek is jouw paard? Allesbepalend is natuurlijk het ras (status!), het specifieke uiterlijk (iets bijzonders?), de mode (doe toch maar een ander kleurtje…), de hoogte (een ukkie of een klerenkast?) en de gezondheid (zomereczeem? auw!) Prestatiewaarde Maar nóg belangrijker is natuurlijk de prestatie. Even naar de fjorden. Dit ras is geen ras waarvoor je eerst een loterij moet winnen om er een te kunnen kopen. Of waarvoor je geboren moet zijn in een gouden ledikant en met een drie-dubbele achternaam. Maar toch ook bij dit ras geldt: een ruin die alle proeven van bekwaamheid met AA heeft gescoord (mennen, onder het zadel) is natuurlijk veel meer waard dan een ruin die tot nu toe zijn leven in een weiland heeft staan lummelen. En een merrie die tijdens de ene keuring na de andere haar haar tegenstanders in haar schaduw laat lopen, is natuurlijk meer waard dan een ezel (sorry!) die er niet uitziet… Karaktertechnische waarde Maarrr….. hoe goed een paard ook presteert, een slecht karakter is niet best. Een paard dat het liefst zijn eigenares de stal uitmept of zijn ruiter regelmatig alle hoeken van de bak laat zien, is minder waard dan een lieverd. Als ie maar presteert, zeggen de heuse sporters onder ons dan, maar met een verbrijzelde knieschijf kun je niet meer rijden en zonder voortanden lach je niet meer zo mooi op de foto naast je toppertje. Het karakter kan ook het állerbelangrijkste zijn: een fjordenpony die carrière gaat maken op een zorgboerderij of een manege voor aangepast rijden moet door-en-door betrouwbaar zijn. Als ze dan toevallig niet moedersmooiste is... who cares? Emotionele waarde Dan komen we bij het aller-állerbelangrijkste: wat is jouw paard voor jou waard? Not over your dead body, moet jij er aan denken om jouw beste vriend te verkopen? Of maakt een goed bod je toch aan het twijfelen? Nu, beste (maar domme) vraagsteller: Het is dus onmogelijk om een antwoord te geven of een vraag als: “Hey, wat betaal je daar nu voor?” Los van het feit dat wij toch ook niet aan jou vragen wat je daadwerkelijk uitgeeft aan jouw hobby of passie… Dus niet meer vragen, okay? Afgesproken. |
Het leukste blog over paarden en pony' s: humor, kennis, inzicht en verdieping.
Lees, lach, huil, geniet, huiver, wees vooral kritisch en hou van je paard of pony. Want dáár gaat het om! 
Categorieën:
Alles
Auteur:PaardenColumns is geschreven door Marga Kuitenbrouwer - Van der Vet. Zij is zelfstandige en schrijft voor de paardenwereld, en andere branches. Mede-AUTEURS:
Meest gewaardeerde blogs:
Veulennamen 2019 Het nieuwe recreatiepaard Polosport: elitair? Paardenwinkelparadijs Verliefd op de veearts Veulencursus De gemiddelde prijs voor fjordenpaarden BETOOG: fjordenpaarden! Konikpaarden in Bourtange De eeuwig groene weilanden Paarden Columns © 2019
Linken en citeren mag altijd. Herpublicatie op niet commerciële websites mag alleen o.v.v. mijn naam plus een link naar mijn website. Archieven:
Juni 2019
Hier jouw advertentie? Daar valt over te praten. Én een zak biks of wortelen voor onze paarden natuurlijk....
Paardenfotografen opgelet: een mooie - internationale - website bouw je met:
A R T F O L I O |
