Het circus in 'life as we know it' is allang voorbij. De Rijksoverheid heeft het gebruik van wilde zoogdieren in circussen verboden. Geen olifanten meer op krukjes, tijgers die door brandende hoepels moeten springen en giraffen die even een rondje publiek doen...

Dit verbod geldt sinds 15 september 2015. Paarden vallen daar niet onder. Paarden zijn tenslotte geen wilde dieren.

Dierenwelzijn
Alles over dierenwelzijn en het verbod op wilde dieren in het circus kun je lezen in dit rapport:
https://www.rvo.nl/onderwerpen/agrarisch-ondernemen/dieren-houden/dierenwelzijn/geen-optredens-meer-met-wilde-zoogdieren

Paarden in het circus
Maar hoe zit het nu met paarden in het circus? Zijn er überhaupt nog circussen? Na de corona-beperkingen (Joost mag weten wanneer we weer met zijn allen bovenop elkaar gepropt in een volle circustent mogen zitten...) zal de discussie weer op gang komen.
Horen circuspaarden nog wel bij deze tijd?
Hebben circuspaarden een goed leven?
Hoe worden ze getrained?

Zoveel paardenmensen, zoveel meningen.  Wij zijn benieuwd naar jouw mening.

In de tussentijd hebben wij een paar alternatieven voor jou gevonden:

1. Geniet van een modern circus:

2. Lees alles over stokpaardrijden en geniet van deze humoristisch optreden, dat niet is bedoeld om stokpaardrijden belachelijk te maken, maar er juist meer bekendheid aan te geven:

3. Zelf kunstjes (leren) doen met je paard of pony. De mooiste video!

Zo zie je maar. De mens is flexibel en inventief.  We zijn benieuwd hoe de toekomst er voor circuspaarden en pony's uit gaat zien. Maar dat die anders zal zijn dan voorheen, is zo goed als zeker.

Reacties via de mail? Altijd welkom.

Al enkele weken doe ik met mijn anderhalf-jarige Schwarzwälder Fuchs merrie “Ireen Millana” regelmatig korte en kleine oefeningen. Wanneer ze dit goed doet volgt een “Yes” en daarna een beloning wat meestal in de vorm is van wat lekkers (een eigen brokje in plaats van snoepjes).

Ik laat haar bijvoorbeeld om mij heen lopen. Ik steek één hand naar de kant die ik wil dat ze opgaat. In mijn andere hand heb ik een leadrope die ik richting haar flank houd. Het is de bedoeling dat mijn achterste hand haar naar voren drijft en mijn voorste hand haar de kant op leidt die ik graag wil. Uiteindelijk zou ik graag zien dat ik alleen mijn voorste hand nog nodig heb om haar een kant op te laten gaan.

Ze doet dit inmiddels al heel erg goed en kan dit zelfs in een drafje. Als ik mijn hand wissel zonder haar eerst naar mij toe te laten komen kan ze ook wisselen van kant (dit gaat steeds vaker goed). Het is voor mij belangrijk dat ze graag met mij “samenwerkt”.

Alles wat we samen doen vormt immers de basis voor onze band, vertrouwen en haar groei naar het aangespannen lopen en later onder het zadel.

Van de week liep ik door de paddock om deze schoon te maken en Millana liep zoals altijd achter mij aan te slenteren. Ze probeerde mijn aandacht te krijgen door een voet op de kruiwagen te zetten en aan de mestboy te knabbelen. Ik liet de kruiwagen staan en liep verder de paddock in. Millana volgde en begon vanzelf rondjes om mij geen te lopen. Ze had schijnbaar zin om samen te spelen.
En zoals ik dat wel eens aan haar vraag, vroeg zij het nu eigenlijk aan mij…. Dus we gingen spelen.

Ik wees naar één kant en zij ging erheen en dat zonder de drijvende hand en leadrope! Zo leuk dat ze dit vrijwillig en zonder enige druk wilde doen.. dit spel?
Natuurlijk kreeg ze ook nu haar beloning. Zodra ik haar riep met een soort fluitgeluidje, kwam ze naar mij toe. Ook het “halt” houden en “wachten” gaat steeds beter. “Wachten” betekend voor haar, stilstaan tot ik haar vraag te komen of door te gaan met “stappen” op de volte. Na 15 minuten dacht ik dat ze het wel zat zou zijn en ging ik haar knuffelen. Ik hing om haar net en gaf haar kriebels op haar hals. Heerlijk vind ze dat…

Omdat ik dacht dat ze wel klaar was met spelen en ik verder wilde met de paddock en stallen mesten, liet ik haar los en deed een stapje opzij van haar. Millana dacht er schijnbaar anders over een maakte een “buiging” zoals we die aan het oefenen zijn. Ze wilde blijkbaar graag nog wat meer positieve aandacht haha. De buiging zijn we pas aan het oefenen. Ze vind (of vond) hem eigenlijk best moeilijk. Het is nog niet perfect hoor, maar ze deed erg haar best. Ik heb haar beloont en daarna gezegd dat het “klaar” was. Later op de dag heb ik haar en onze shetlander “Jodie” nog lekker gepoetst.

Voor de duidelijkheid over wanneer ik beloon. Millana wil nog wel eens schooien en zelf aan het heuptasje met snoepjes zitten. Ik zeg dan “klaar” en ze krijgt niks. Als ze schraapt met haar voet om te schooien, dan zeg ik ook “klaar” en krijgt ze dus niks. Tijdens het poetsen doen we nooit oefeningen als buigen of andere oefeningen en krijgt ze pas als we helemaal klaar zijn wat lekkers uit de poetskist. Zo verward ze niet het “rustig” stilstaan en lekker gepoetst worden met “werken” voor een beloning.

Een ex-burgemeester uit New York liet de allereerste dag van zijn ambtsperiode alle metrostations in New York schoonmaken.
Wat heeft dit nu met paardendekens te maken, zal de lezer onmiddellijk denken. Heel veel. Namelijk het psychologische effect. Het is bewezen dat men zuiniger is op spullen die net nieuw of schoon zijn.

De metrogangen van New York zagen er na de grootscheepse schoonmaak-actie weer fris en schoon uit. Geen doorgewinterde graffiti-liefhebber die daar als eerste zijn “kunstwerken” op durfde te spuiten. Zo is het ook met paardendekens. Een nieuwe, schone en gerepareerde deken wordt met respect behandeld, een vieze, kapotte deken heeft weinig kans op een lange levensduur. Dit artikel gaat over dekens en het onderhoud hiervan.

Steeds meer paarden met een jasje aan
Vroeger was alles beter. In de paardenwereld gaat dat niet altijd op. Stonden er vroeger slechts enkele dure sportpaarden of dekhengsten onder dekens, tegenwoordig heeft bijna ieder paard of pony wel één of meerdere dekens. Of dit nu “beter” is of niet, het is wel een feit. Dekens worden gebruikt om het paard kort in zijn haren te laten blijven gedurende de winter of om even snel uit te zweten zonder gevaar op verkoudheid.

Ook zijn er nog tal van andere dekens met verschillende functies. Onderdekens voor de echte koukleumen, vliegendekens om die vervelende dikke horzels geen kans te geven het paard lek te prikken, “inpak-dekens” om de eczeempatiënten een hoop leed te besparen en zomerdekens voor de dekensliefhebbers die hun paard niet in hun blootje in de wei wil zetten.

Wat in deze tijd absoluut zonder twijfel wèl beter is ten opzichte van vroeger is het aanbod en de kwaliteit. Dikke, zware canvas dekens van vroeger, die zonder hulp van een sterke stalknecht, nauwelijks op een paard te tillen waren, hebben het veld moeten ruimen voor dekens van veel lichtere stoffen. Paardendekens zijn tegenwoordig gemaakt van zo´n beetje iedere denkbare stof die van de fabrieksbanden rolt.

Canvas versus High Tech-stoffen.
Tegenwoordig worden dekens van allerlei soorten stoffen gemaakt wat mede ook de prijs bepaalt. Van fleece tot waterdichte en ademende stoffen, alles wat de klant maar wenst. Zelfs dure goretex en hightech materialen uit de luchtvaartwereld worden gebruikt om paardendekens te verbeteren en perfectioneren. Dat laatste is ook wel nodig.

De gemiddelde paardendeken heeft geen lange levensduur. Er zijn maar weinig paarden die zuinig zijn op hun kleren. De meeste paarden gaan net zo lief een potje staan schuren met hun nieuwe deken op of heerlijk rollen in de modder of eigen uitwerpselen. Wil de paardenhouder zijn paard aantoonbaar houden voor de spontane bewonderaar die langs komt, dan rest er niets anders dan de deken toch regelmatig onder handen te nemen.

Het is dus wel aan te bevelen voor stoffen kiezen die wasbaar zijn. In nieuwe dekens horen gebruiksaanwijzingen ten aanzien van onderhoud en wasvoorschriften te zitten.
Voor de Paardendekenswasserijen is het wel zo gemakkelijk als deze wasvoorschriften in de dekens leesbaar blijven.

Tip: Het etiket met symbolen eruit knippen en bewaren is ook aan te bevelen.

New Sealand dekens: tijdloos en (bijna) onverslijtbaar
De meeste paardendekens zijn tegenwoordig wel te stomen of wassen, alleen de echte oude New Sealand dekens niet. New Sealand dekens zijn nog steeds favoriet onder een grote groep paardenmensen vanwege de absolute waterdichtheid en de lange levensduur. Een knap paard dat deze oersterke dekens kapot krijgt.

Nadeel van de New Sealand dekens is dat ze moeilijk verkrijgbaar en duur zijn. Ze zijn bovendien erg zwaar en stug in het gebruik. Deze buitendekens zijn gemaakt van dikke canvas en kunnen onderhouden worden door ze met groene zeep en veel water met een zachte borstel af te nemen. De wollen voering kan uitgeborsteld worden.
Indien de dekens door slijtage na jaren (!) niet meer waterdicht zijn, kan men als laatste redmiddel de deken behandelen met een spuitbus waxspray. Deze spuitbussen zijn in iedere paarden- en schoenenwinkel verkrijgbaar.

Tip: Zowel waxsprays als chemische “waterdichte” sprays zijn erg gevaarlijk in het gebruik. Om een benauwd ritje naar de Eerste Hulp te voorkomen, dient dit middel uitsluitend in de buitenlucht te worden gebruikt, met een mondkapje voor, en uit de wind.

Fleece- en wollendekens en verstopte wasmachines
Zweetdekens worden tegenwoordig van fleece gemaakt. De 100% wollen dekens zijn merendeels vervangen door de fleecedekens omdat ze een stuk goedkoper zijn en gemakkelijker in het gebruik. Een fleecedeken is zo op te vouwen en bij wijze van spreken in een jaszak mee te nemen. Een 100% wollen deken is wat zwaarder en kan niet altijd gewassen worden. Althans zeker niet in een huishoudelijke wasmachine.

Fleecedekens wel, maar let op: het enorme pak haren dat er van afkomt, kan nog wel eens de nodige problemen geven voor de huishoudelijke wasmachines. Denk je net geld te hebben bespaard door de deken niet door een professionele Paardendekenswasserij te laten wassen, moet er een monteur langskomen die zich afvraagt waar toch al die paardenharen vandaan komen. We weten allemaal dat een monteur laten komen geen feest is.

Tip: Vooraf de paardenharen eraf borstelen, scheelt al een hoop ellende. Met suede-handborstels, verkrijgbaar in de gewone huishoudelijke winkels, is dit prima te doen.

De winterkleding kan weer uit de kast
Zodra de herfst aanbreekt krijgen de meeste paarden en pony's weer een jasje aan. De meeste sportpaarden worden eerst geschoren om de haren echt kort te houden. Niet iedereen scheert zijn paarden. Zodra het weer wat kouder begint te worden in het najaar, kan met een goede staldeken al worden voorkomen dat het paard in een dik pak winterharen “schiet”.

Het is wel zo prettig als de dekens schoon en gerepareerd zijn. Om te voorkomen dat de dekens nog gerepareerd of gereinigd moeten worden vlak voor het (onvoorspelbare) moment dat het ineens erg koud wordt, is het verstandig van te voren de dekens even een grondige inspectie te geven. Ontbrekende bilriemen, kapotte voeringen of verbogen kruissingelhaken kunnen nu nog hersteld worden. Is de deken eenmaal in gebruik dan is het heel vervelend om dag in dag uit hiermee te moeten werken.

Tip: Klittebandsluitingen kunnen worden schoongemaakt door ze uit te kammen met een ijzeren borsteltje (of staalborstel). Als alle rommel eruit is doet de sluiting het weer uitstekend.

Dekens regelmatig afwisselen is natuurlijk ook een goed idee. Niet iedereen kan zich echter een stapel dekens veroorloven en probeert het dan ook één seizoen met één deken te doen.

Wie bewaart die heeft wat
Waar bewaren we onze dekens? Degene die zijn dekens langere tijd opbergt kan dit het beste doen in een plastic kist die af te sluiten is. Dit om te voorkomen dat de muizen er een lekker nestje in maken of de deken als lunch zien. Muizen eten alles. Zelfs paardendekens…..

Dekens moeten zeker niet op de grond worden gelegd. Ze gaan dan schimmelen en die schimmel is er zelfs niet meer uit te wassen. Als “het weer” er een keer in zit, zoals grootmoeders over schimmel in stof sprak, “dan blijft die stank”. En zoals altijd heeft grootmoeders gelijk.

De plastic-zakken bewaren, waarin de deken ooit is aangeschaft, is een aanrader. De deken in die plasticzak ophangen in de zadelkamer is een goed systeem tegen de muizen. Dekenkisten zoals men die vroeger kende is ook een goede optie. Een paar mottenballen erin en de dekens blijven gegarandeerd mot- en muisvrij voor een lange tijd.

Tip: Van paardendekens die echt op zijn, kun je alle onderdelen eraf halen. Zo´n stapeltje extra sluitingen komt altijd van pas als nieuwe dekens kapot gaan. Zelfs een klein stukje stof kan een redding zijn van een andere deken met een schuur. Onderdelen zijn vaak ook los te koop maar erg duur.


Investeren is te leren
Een goede paardendeken kost veel geld maar betaalt zichzelf terug. Kwaliteit is aan te bevelen en indien de deken ook nog eens goed wordt onderhouden, dan kan de deken járen meegaan.

Er zijn ook dekens die kwalitatief goed lijken maar in de praktijk erg tegenvallen. Synthetische stoffen aan de binnenzijde zorgen eerder voor schuurplekken ten opzichte van katoenen voeringen en wollen voeringen. Buitendekens die een geheel losse voering hebben (de stoffen zijn niet aan elkaar genaaid) zijn nauwelijks te wassen. Wanneer deze dekens gewassen worden gaat de polystervoering krimpen of op elkaar proppen, zoals een goedkope slaapzak of dekbed. Is de voering eenmaal een eigen leven gaan leiden, dan is de deken nog amper in vorm terug te krijgen.

Tip: Het enige dat dan nog rest is de voering eruit te slopen en de deken als regendeken gebruiken.

Goede paardendekens zijn dekens die langdurig voor het paard en de eigenaar prettig in het gebruik zijn. Je herkent die situatie onmiddellijk: een paard dat niet uit benauwdheid staat te zweten of ernstige schuurplekken vertoont en een eigenaar die niet vloekend door de stallen loopt en dekens in een hoekje op de grond gooit.

Een paardendeken zou moeten zijn zoals een merkzadel: goed onderhouden, geliefd bij paard en eigenaar en vooral: tròts op zijn (oudere) leeftijd.